درخت محصول یا BOM چیست؟ / مزایا، کاربرد و روش ایجاد BOM

درخت محصول یا BOM چیست؟

درخت محصول یا BOM که مخفف Bill of Materials یا صورتحساب مواد می‌باشد؛  فهرستی جامع از تمام اجزاء، مجموعه‌های فرعی و مواد خام مورد نیاز برای تولید یک محصول خاص است. این به عنوان راهنمای تیم تولید عمل می کند و تضمین می کند که محصول نهایی به مشخصات طراحی پایبند است. ایجاد درخت محصول یا BOM بخش مهمی از فرآیند توسعه محصول است و نقش مهمی در جلوگیری از خطاهای تولید، عقب‌نشینی تولید و عدم دقت در قیمت‌گذاری دارد.

در اینجا مراحل ایجاد درخت محصول یا BOM  وجود دارد:

محصول نهایی خود را شناسایی کنید

 اولین قدم در ایجاد درخت محصول یا BOM شناسایی محصولی است که می خواهید تولید کنید. مشخص کنید که محصول نهایی شما چگونه به نظر می رسد، تغییرات، تنظیمات و گزینه های سفارشی سازی آن. این به شما کمک می کند تا تمام اجزا و زیر مجموعه های لازم برای محصول نهایی خود را شناسایی کنید.

فهرست همه اجزاء

فهرستی از تمام اجزاء و مجموعه های فرعی مورد نیاز برای محصول نهایی خود تهیه کنید. ایجاد یک نمودار درخت محصول، آرایش سلسله مراتبی هر جزء مورد نیاز برای مونتاژ را ارائه می دهد. درخت محصول یک نمایش منظم و واضح از محصول نهایی و مجموعه های فرعی آن است.

مقادیر را مشخص کنید

اکنون که اجزای خود را فهرست کرده اید، زمان آن رسیده است که تعداد واحدهای مورد نظر از هر جزء را که برای مونتاژ محصول نهایی لازم است مشخص کنید. این یک گام مهم در برنامه ریزی مقدار مواد مورد نیاز و اجتناب از محاسبات اشتباه یا سفارشات اشتباه است.

تعیین واحد اندازه گیری هر جزء در درخت محصول یا BOM

به یک واحد اندازه گیری برای اطمینان از دقت در مقادیر سفارش داده شده، انبار شده، تولید شده یا فروخته شده نیاز دارد. واحد اندازه گیری می تواند به قطعات، گرم، لیتر، اینچ و سایر واحدهای مربوطه باشد.

هزینه را مشخص کنید

برآورد هزینه هر جزء در تعیین قیمت دقیق برای محصول نهایی شما ضروری است. هزینه مواد اولیه، ساخت ویژه، نیروی کار، مونتاژ و سایر هزینه های ضروری را در نظر بگیرید. اطلاعات دقیق و به روز هزینه تضمین می کند که شما می توانید قیمت محصولات خود را با سودآوری تعیین کنید، حتی اگر شرایط بازار همچنان در نوسان است.

دستورالعمل های مونتاژ را تعریف کنید

 درخت محصول یا BOM باید حاوی دستورالعمل های گام به گام باشد که نحوه مونتاژ قطعات را در محصول نهایی شرح می دهد. دستورالعمل مونتاژ باید واضح و مختصر باشد و شامل ابزار و تجهیزات لازم مورد نیاز باشد. درک نادرست این دستورالعمل ها می تواند منجر به تولید محصول نهایی معیوب یا با کیفیت پایین شود.

درخت محصول یا BOM را به طور منظم مرور و بازبینی کنید

یک درخت محصول یا BOM که به طور منظم بررسی می شود، به خصوص پس از انجام بازبینی های قابل توجه در طراحی، در زمان و منابع ارزشمند در فرآیند تولید صرفه جویی می کند.

درخت محصول یا BOM در سیستم erp

در یک سیستم ERP، درخت محصول یا BOM (Bill of Materials) برای نشان دادن ساختار سلسله مراتبی یک محصول نهایی و مجموعه های فرعی مربوط به آن استفاده می شود. تمام اجزاء، مجموعه های فرعی و مواد خام مورد نیاز برای تولید یک محصول خاص را به همراه مقدار، واحد اندازه گیری و هزینه مورد نظر فهرست می کند. درخت محصول یا BOM بخشی جدایی ناپذیر از فرآیند توسعه محصول است و نقشی حیاتی در برنامه ریزی دقیق مواد، برآورد هزینه و اجتناب از خطاهای تولید ایفا می کند.

درخت محصول یا BOM یک نمایش بصری از تمام اجزای مورد نیاز برای مونتاژ است و می تواند به راحتی با استفاده از ابزارهای ایجاد BOM در سیستم ERP ایجاد شود. معمولاً به صورت درختی ساخته می‌شود، که آیتم سطح بالایی محصول نهایی را نشان می‌دهد و سطوح پایین‌تر نشان‌دهنده مجموعه‌های فرعی و بخش‌ها/قطعات مجزا است. سیستم ERP می‌تواند طیف وسیعی از فعالیت‌های مرتبط با BOM را انجام دهد، مانند تهیه مواد در زمان بهینه، قیمت‌گذاری محصول نهایی، و ردیابی سطوح موجودی.

ماژول مدیریت BOM در یک سیستم ERP به کاربران اجازه می دهد تا تغییرات درخت محصول یا BOM را ردیابی کنند، آن را به طور منظم بررسی و بازنگری کنند و سوابق دقیق را حفظ کنند. همچنین می‌توان چندین نسخه از یک BOM را برای برآوردن نیازهای مختلف تولید تولید کرد. ماژول مدیریت BOM می تواند با ماژول های دیگر مانند مدیریت مواد، برنامه ریزی تولید و فروش و توزیع ادغام شود تا دید جامعی از فرآیند توسعه محصول ارائه دهد.

سیستم‌های ERP همچنین از ایجاد درخت محصول یا BOM چند سطحی پشتیبانی می‌کنند، که به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد تعریف کنند که هر جزء چگونه به عملکرد محصول نهایی کمک می‌کند. این امکان انعطاف پذیری و سفارشی سازی بیشتر را در حین ایجاد یک محصول نهایی فراهم می کند. سیستم های ERP می توانند BOM ها را در قالب یک ساختار درختی نمایش دهند که به راحتی توسط یک کاربر معمولی قابل درک باشد.

به طور خلاصه، درخت محصول یا BOM در یک سیستم ERP ابزاری حیاتی برای تولیدکنندگان برای برنامه ریزی، ایجاد و نگهداری سوابق دقیق از تمام اجزای مورد نیاز برای ساخت یک محصول نهایی است. این یک راهنمای جامع برای فرآیند تولید ارائه می دهد و به جلوگیری از اشتباهات، عقب ماندگی ها و عدم دقت در قیمت گذاری کمک می کند. درخت محصول یا BOM فرآیند تولید را ساده می کند و به تولیدکنندگان اجازه می دهد تا بر بهبود کیفیت، کارایی و مقرون به صرفه بودن محصولات خود تمرکز کنند.

برای آشنایی بیشتر با مزایا و امکانات نرم افزار ERP شرکت رای دانا کلیک کنید.

مزایای درخت محصول یا BOM

مزایای داشتن درخت محصول یا BOM در یک سیستم ERP بسیار زیاد است. برای شروع، یک BOM می‌تواند دقت مدیریت موجودی را بهبود بخشد، زیرا تمام اجزای مورد نیاز برای تولید یک محصول نهایی را فهرست می‌کند و تولیدکنندگان را قادر می‌سازد تا مصرف مواد خود را ردیابی کنند و سطح موجودی را بهینه نگه دارند. این نه تنها باعث صرفه جویی در زمان می شود، بلکه باعث صرفه جویی در هزینه های اضافی مانند ذخیره سازی، جابجایی و منسوخ شدن می شود.

درخت محصول یا BOM همچنین به ساده‌سازی فرآیند تولید کمک می‌کند، زیرا تولیدکنندگان را قادر می‌سازد تا فرآیند تولید را به طور مؤثرتر و کارآمدتر برنامه‌ریزی کنند. با وجود BOM، تولیدکنندگان می توانند به سرعت اجزا و مقادیر مورد نیاز را تعیین کنند و برنامه های تولید کارآمدی را ایجاد کنند که زمان خرابی را به حداقل می رساند و مشکلات تولید برنامه ریزی نشده را کاهش می دهد. علاوه بر این، یک BOM به روز شده و دقیق زمان مورد نیاز برای آموزش اپراتورهای جدید برای مونتاژ یک محصول را کاهش می دهد و در دراز مدت در زمان و هزینه صرفه جویی می کند.

یکی دیگر از مزایای داشتن درخت محصول یا BOM این است که تولیدکنندگان را قادر می سازد تا هزینه های تولید را با دقت بیشتری برآورد کنند. با دانستن دقیق آنچه برای تولید یک محصول نهایی لازم است، تولیدکنندگان می توانند هزینه بهینه تولید را برای هر کالا تعیین کنند. یک BOM می تواند به ارائه تفکیک هزینه برای هر محصول یا دسته کمک کند و می تواند داده های ارزشمندی را در اختیار مدیرانی قرار دهد که نیاز به تصمیم گیری در مورد تولید دارند. تولیدکنندگان همچنین می توانند با دانستن هزینه تولید و مواد، تصمیمات قیمت گذاری بهتری اتخاذ کنند، که به آنها کمک می کند هزینه های نهایی را تخمین بزنند و کارایی کار را تعیین کنند.

در نهایت، داشتن درخت محصول یا BOM می تواند روند توسعه محصولات جدید را سرعت بخشد. تولیدکنندگان می توانند از BOM به عنوان نقشه راه برای طراحی محصولات جدید از ابتدا با در نظر گرفتن اجزای مورد نیاز و فرآیند کلی تولید استفاده کنند. این به بهبود طراحی محصول کمک می‌کند، که با بهبود انتخاب موادی که در محصولات وارد می‌شود، ایجاد می‌شود، که منجر به بهبود کیفیت محصولات و قابلیت اطمینان بالاتر محصولات نهایی می‌شود.

به طور خلاصه، داشتن درخت محصول یا BOM در یک سیستم ERP، تولیدکنندگان را قادر می‌سازد تا موجودی خود را با دقت بیشتری مدیریت کنند، فرآیندهای تولید خود را ساده‌سازی کنند، هزینه‌های تولید را دقیق‌تر برآورد کنند و روند توسعه محصولات جدید را سرعت بخشند. هدف نهایی همه این مزایا افزایش استفاده عمومی از منابع و بهبود کارایی و سودآوری کلی فرآیند تولید است.